93028950_130468688568621_9199763275938529280_o
Leestijd: 5 minuten

Uitgebreide instructie Zwamdoos

De doos is ontworpen om binnenshuis te kweken en moet zo snel mogelijk na aankoop worden gestart.

 

Wat je nodig hebt om voor de eerste keer een ZwamDoos te starten:

> SpijkerZwam kweekset: emmer met gaten, ademende tape, broed en instructies

> een lepel

> vers koffiedik

Eerste gebruik zwamdoos

1.

Was je handen voordat je met de zwamdoos gaat starten en desinfecteer ze eventueel. Spoel een lepel af onder kokend water en laat afkoelen

2.

Zorg dat je een flinke eerste portie koffiedik gereed hebt (zie ook de tekst in het kader boven). Open het zakje met oesterzwambroed en verspreidt het over de bodem van de emmer. Doe het koffiedik erbij en meng met de lepel.

3.

Sluit de emmer en zet hem op een voldoende warme en donkere plaats zoals in een keukenkastje; de temperatuur moet tussen de 18 en 25 °C blijven. De schimmeldraden zullen door het koffiedik groeien.

4.

Zolang de witte schimmel zichtbaar is kun je dagelijks of zo vaak als je koffie drinkt vers koffiedik toevoegen maar nooit meer dan een laag van 2 centimeter tegelijk. Wacht na het aanbrengen van een laag totdat je weer schimmeldraden ziet, voordat je nieuw koffiedik toevoegt. Sluit elke keer weer snel het deksel. 

5.

Blijf op deze manier bijvullen totdat de emmer, afhankelijk van de grootte en je koffieconsumptie, na zo’n 3-5 weken helemaal vol is. 

6.

Het koffiedik is volledig ‘gekoloniseerd’ en het mycelium ‘rijp’ wanneer de bovenlaag helemaal wit is geworden en lijkt op de schimmellaag van brie. Verplaats de Zwamdoos nu naar een plek met voldoende frisse lucht en wat daglicht, bijvoorbeeld op het aanrecht, maar niet in direct zonlicht! Bij warm weer is een relatief koele ruimte (beneden 20 °C) het beste. 

7.

Sproei de afgeplakte gaten twee keer per dag met de plantenspuit. Het mycelium zal na verloop van tijd door de tape heen groeien en op die plek knopjes vormen: de aanzet voor een tros zwammen. Zie je na een week nog steeds niets door de tape groeien, zet de Zwamdoos dan een nacht in een teiltje met koud water of in de koelkast. 

8.

Blijf dagelijks sproeien maar voorkom dat er druppels op de kleine paddenstoelen komen te staan. Vochtige lucht zorgt voor goede groei en voorkomt uitdroging. Tijdens de groei richten de hoeden van de oesterzwammen zich op. Na vijf tot zeven dagen zijn ze volgroeid.  

9.

De zwammen zijn klaar voor de oogst wanneer de hoeden ongeveer plat zijn. Je plukt ze beter te vroeg (bolle hoed) dan te laat (holle hoed: wij noemen die “toeters”). Heb je een hele tros, leg er dan twee handen omheen en draai de tros van de Zwamdoos. Heb je maar een paar zwammen dan snij je die eraf. Zorg in beide gevallen dat er geen plukjes mycelium uit het gat blijven steken; snijd die vlak af. 

10.

Gefeliciteerd, je hebt de eerste vlucht geoogst. Er is een goede kans op een tweede vlucht. Pak de draad op bij stap 7 en blijf dagelijks twee keer sproeien om het mycelium tot nieuwe knopjes te verleiden. Dat zal meestal wel een week en soms twee weken duren.

Ideale groeiomstandigheden

De doorgroeifase (stap 3 tot 6) vindt het beste in het donker plaats bij 22°C (en niet onder 20°C) en de fruitfase (stap 6 tot 9) met matig daglicht bij gemiddeld 17°C (en niet boven 20°C). In de fruitfase is een relatieve luchtvochtigheid boven 70% wenselijk. Deze omstandigheden zijn in huis niet altijd haalbaar; gelukkig is de oesterzwamschimmel een taaie rakker die best wat spreiding in klimaatcondities aankan. Sproeien met de plantenspuit is in perioden met droge lucht wel echt nodig om paddenstoelen te krijgen.

Vervolggebruik ZwamDoos

Na de kweek kan je de inhoud van de Zwamdoos bij het gft-afval doen of gebruiken als organische stof voor de tuin. Maar: hergebruik eerst een deel van het mycelium om een tweede kweekcyclus mee te starten. Snijdt daarvoor het mooiste witte deel van het kweekbaaltje in stukjes van 0,5 tot 1 centimeter en gebruik dat in plaats van het broed in stap 2. Maar zorg er wel voor dat de emmer goed schoon is en werk hygiënisch.  Plak de gaten in de Zwamdoos af met ademende tape en doorloop weer alle stappen van de kweekinstructies.

 

Met het oorspronkelijke broed kun je zo in principe meerdere kweekcycli doorlopen en maximaal zwammen oogsten. De vitaliteit van het mycelium neemt na verloop van tijd wel af. Ook wordt de kans op besmetting door andere schimmels en/of schadelijke bacteriën steeds groter.

Als je oesterzwammen wilt blijven kweken, neem dan contact met Spijkerzwam op voor een nieuwe portie broed. Als je de schoongemaakte Zwamdoos meeneemt plakken wij ook nieuwe tape over de gaten.

Onder welke omstandigheden groeien mijn oesterzwammen het beste?

De doorgroeifase (stap 3 tot 6) vindt het beste in het donker plaats bij 22°C (en niet onder 20°C) en de fruitfase (stap 6 tot 9) met matig daglicht bij gemiddeld 17°C (en niet boven 20°C). In de fruitfase is een relatieve luchtvochtigheid boven 70% wenselijk. Deze omstandigheden zijn in huis niet altijd haalbaar; gelukkig is de oesterzwamschimmel een taaie rakker die best wat spreiding in klimaatcondities aankan. Sproeien met de plantenspuit is in perioden met droge lucht wel echt nodig om paddenstoelen te krijgen.

 

Wat moet ik doen bij groene schimmel?
Sporen van de groene schimmel zitten overal in de lucht en besmetting van de Zwamdoos kan optreden, vooral wanneer het koffiedik en/of de lucht te droog zijn. Wees er snel bij als je groene schimmel ziet en schep een ruim deel koffiediksubstraat/mycelium met de plek groene schimmel uit de emmer.  Zijn er meerdere plekken of blijkt een groot deel van de inhoud besmet, dan moet je opnieuw beginnen met je Zwamdoos.

De beste manier om de schimmel te vermijden is om altijd met schone handen en materialen te werken en de emmer zoveel mogelijk gesloten te houden. En uiteraard is je keuken zo schoon als past bij een ruimte voor voedselbereidingJ

 

Mijn Zwamdoos is vol en doorgroeid maar er komen geen oesterzwammen, wat moet ik doen?

Het kan zijn dat de klimaatcondities in de ruimte ongunstig zijn (droge lucht is een veelvoorkomend probleem). Ook speelt timing een rol. Het verplaatsen van de emmer van een donkere plek naar een plek met daglichttoetreding moet niet te vroeg plaatsvinden, wanneer het mycelium nog ‘pluizig’ is, maar ook niet te laat. Is er 2 weken na het volledig doorgroeid raken van het koffiedik nog niets gebeurd, zorg dan voor een nieuwe ‘trigger’ voor het mycelium door de Zwamdoos eerst een paar dagen donker te zetten, afgesloten met een nacht in een teiltje met koud water of in de koelkast. Daarna weer verder vanaf stap 6.

 

Hoeveel oesterzwammen kan ik verwachten met deze kit?

Dit hangt van veel factoren af maar bij gunstige kweekcondities geldt de volgende vuistregel:

Aantal liter inhoud emmer x 160 = aantal gram oesterzwam van de eerste en tweede vlucht samen. De eerste vlucht levert hiervan ruwweg 2/3 deel en de tweede vlucht 1/3 deel.

 

Hoe bewaar ik mijn paddenstoelen?

Bewaar de zwammen in de groentela van de koelkast, afgedekt met een licht bevochtigd stuk  keukenpapier. Zo blijven ze zeker 4 dagen goed maar dagvers zijn ze natuurlijk het lekkerste.

Wil jij ook je eigen oesterzwammen kweken? Spijkerzwam helpt je graag!
Bestel hier je eigen zwamdoos
Heb jij deze recepten al geprobeerd?
Broodje shoarma van oesterzwam

Broodje shoarma van oesterzwam

Een broodje shoarma maak je klaar zoals jij het lekker vindt. De hoeveelheden in dit…

Ceviche met oesterzwam

Ceviche met oesterzwam

Ceviche is een Zuid-Amerikaans gerecht uit Peru. Oorspronkelijk bevat het rauwe vis die is gemarineerd…

Curry met oesterzwammen

Curry met oesterzwammen

De Thaise keuken is een perfecte mix van vier smaken – zoet, zuur , zout…

Benieuwd naar de mogelijkheden?
As etur reium fugitas anihicipid excest, utem a imus aciatis ciuscim etureicipit modi rerum.